Hepimizin de bildiği gibi anne sütü ilk ay elzemdir. Anne sütü alan bebeklerde gelecekte oluşacak birçok sağlık sorunun da önüne geçilmiş olmaktadır (metabolik sendrom, obezite, diyabet gibi). Doğumdan itibaren annenin bebeği ilk altı ay sadece anne sütü ile beslemesi önerilir, ilk altı ayın ardından ek besinlere geçiş sırayla ve yavaş yavaş olmaktadır.

Gelişimi normal ve sadece anne sütü alan  bebeklerde altı aydan önce ek besinlere başlamamak gerekir.

Bebeğim altı aylık oldu onu besinlerle tanıştırayım sütten keseyim gibi bir algı günümüzde çok fazla ancak ilk altı ayın sonrasındaki beslenmeye geçişte tamamlayıcı besinlerden aldığı enerji bebeğin günlük aldığı enerjinin %50 sini geçmemelidir. 

Tamamlayıcı besinler derken bunu da açıklamak gerekirse anne sütüne ek olarak verilen besinlerdir ama asla anne sütünün yerini tutmazlar.

Ek besinler ilk başlarda sıvı….. yumuşak……yarı katı….. katı olacak şekilde değiştirilebilir, bunlar bebeğin tolere edebilmesine göre değişebilmektedir.

Bebeklerde beslenmeye başlarken ailelerin sosyoekonomik durumlarını da göz önünde tutmak gerekir. Gluten içeren besinlere altı aydan önce başlanmaması önerilir, çocuğun  henüz sindirim sitemi tam olarak oturmadığı için bu tür besinleri sindiremeyecektir. Alerjik öyküsü bulunan bebeklere çilek, yumurta gibi besinler daha geç başlanmalıdır.

Bebeğiniz altı aylık oldu ilk olarak ek beslenmeye nasıl mı başlıyoruz?

•      Yoğurt: ek besinlere başlangıçta ilk olarak tercih ettiğimiz besin yoğurt olmaktadır. Bebeğe başlanan ilk tamamlayıcı besinin yoğurt olması, bağırsak florasının düzenlenmesi açısından da önem taşımaktadır.

Bebeğe başladığımız her yeni ek besinde 3 günlük bir alışma süresi ve aynı zamanda bir alerjik reaksiyon oluşacaksa onu gözlemlemeye çalışmalıyız.

•      Meyveler:  Meyveler bebeklere 6. ayından sonra meyve suyu, sonrasında meyve püresi şeklinde verilmelidir. Taze meyvelerden sıkılarak hazırlanan meyve suları, iyi bir C vitamini kaynağıdır. Bebeklerde ilk başlanacak meyve suyu ya da püresi elma, armut ve şeftali olmalıdır. Turunçgiller bebekte gaz şikayetlerine veya alerjen etkiye neden olabildiğinden 8-9. aylardan sonra verilmelidir. Meyve suyu ya da püresine şeker eklenmemelidir.

Gelelim meyve püresi tarifine : 
Elma ve armut püresi, alerjen hiç bir etkiye sahip olmadığı için temel bir başlangıç mamasıdır. Tarçın da bebeğinizin sindirim sistemine yardımcı, bir çok mama kombinasyonunda kullanabileceğiniz tatlandırıcı bir besindir. Hazırlanışı: Meyveleri su ve tarçınla birlikte tencereye koyun. Kapağı kapalı olarak meyveler yumu- şayıncaya kadar kısık ateşte pişirin. Pişen meyveleri blenderda püre haline getirin.

Malzemeler 
•    2 adet soyulmuş, doğranmış ve çekirdekleri çıkarılmış elma
•    2 adet soyulmuş, doğranmış, çekirdekleri çıkarılmış armut
•    İri bir tutam öğütülmüş tarçın
•    1/4 su bardağı su

•      Sebze suları-püreleri: Çok sayıda vitamin, mineral, antioksidan ve posa içeren sebzeler, meyvelerde olduğu gibi bebeklere 6. ayından önce sebze suyu, sonrasında sebze çorbası, püresi şeklinde verilmelidir. Sebze suyu, çorbası, püresi olabildiğince taze olarak hazırlanmalı ve bekletilmeden bebeğe yedirilmelidir

SEBZE/ PATATESLİ YEŞİL SEBZE PÜRESİ
Folik asit ve demir açısından kuvvetli olan sebzelerle bebeğinizin gıdalarını mutlaka desteklemelisiniz. Bezelye bebeğinizin kas gelişime, taze fasulye ise kalsiyum içeriği ile iskeletinin güçlenmesine fayda sağlar. Bezelyenin kabukları ve fasulyenin lifleri, bebeğiniz için tüketimi zorlaştırıcı faktörlerdir. Mutfak blender’ınız sayesinde leziz sebze pürelerini, bebeğinizin zevkine uygun hale kolayca getirebilirsiniz.

Hazırlanışı:
Seçtiğiniz yeşil sebzeyi sirkeli suda bekletip yıkayın. Eğer tercihinizi taze fasulyeden yana kullanıyorsanız kılçıklarını ve uçlarını iyice temizleyip, küçük parçalara bölün. Hazırlanmış sebzeleri bir tencereye koyun. Üzerine kapatacak kadar su ekleyin ve pişirin. Patateslerin kabuklarını soyun, yıkayın ve küp küp doğrayın ve pişen yeşil sebzenin üzerine ekleyip 10 dakika daha pişirin.
Sebze suyunu atmayın.
Tüm sebzeleri birlikte blender’dan geçirin. Sebzelerin pişirme suyu yardımıyla kıvamı bebeğinize uygun hale getirebilirsiniz.
Havuç, patates, şalgam gibi sebzelerin kök meyvelerini yani toprak altında gelişen kısımlarını tüketiriz. Tarım ilaçlarının etkilerinden korunmak adına, bu sebzeleri tüketmeden önce mutlaka sirkeli suda bekletmeli, kabuklarını soyarak işleme almalısınız.

Malzemeler
•    1 adet yeşil elma 10 adet çilek
•    1 adet limon
•    1 çay kaşığı kök zencefil

•      Yumurta: Yumurta kaliteli protein ve demir içeriği nedeniyle besin değeri yüksek, aynı zamanda ucuz bir besindir. Bu özelliği ile bebek beslenmesinde önemli bir besindir. Altıncı aydan itibaren yumurta sarısı, az miktarlarda (1/8, ¼) başlanmalı ve bir hafta süresince her gün daha sonra miktarlar arttırılarak, dördüncü haftada tam yumurta sarısına geçilmelidir. Yumurta sarısının özellikle demirden zengin olması bebeğin 6. aylarda boşalmaya başlayan demir depolarının desteklenmesi açısından önemlidir. Yumurta beyazı ise bazı hassas bebeklerde alerjen etki gösterebilir. Bu nedenle 9-12. aylarda başlanması daha güvenlidir.

•      Etler: Etin lifli yapısı, bebekler tarafından tüketilmesini güçleştirir. Bu nedenle et diğer tamamlayıcı besinlerin (çorbalar, sebze püreleri vb.) içinde, 6. aydan sonra kıyma şeklinde ya da küçük parçalara ayrılmış şekilde kullanılabilir. Kısık ateşte ezerek, suyu çekene kadar kavrulmadan pişirilmelidir. Tavuk etinin daha çok demirden zengin olan but kısımları (kırmızı et) tercih edilerek et yerine kullanılabilir.

Sebze/kıymalı pırasa püresi:
Brokoli, lahana, karnabahar, turp, karalahana gibi çiçekli sebzeleri düzenli olarak tüketmek, akciğerleri doğal yollarla arıtmak ve çoğu kanser riskini düşürmek için etkilidir. Fakat bu sebzeleri tüketmek bazılarımız için tatsız ve zorlu bir deneyim olabilir; brokoli ya da lahana gibi sebzelerin suyunu içmek f ikri alışkanlıklarımıza uzak düşebilir.
Bu tarif ile hem bu tatları güzel lezzetlerin arkasına saklayabilir, hem de tüm içeriğin faydasına maksimum derecede ulaşabilirsiniz. Portakalın ferah ve şekerli tadı ile çileklerin ve havuçların baskın rengi, brokoli sapının keskin dokusunu maskeler. Bu çilek ve havuç karışımı yalnızca şirin renkleriyle değil, betakaroten ve C vitamini gibi kendi besin değerleriyle desteklerler.

Malzemeler
•    1 brokoli sapı
•    6 adet küçük çilek
•    4 adet havuç
•    1 köfte kadar kıyma 
•    1 dilim portakal 

•      Kurubaklagiller:  Bebeklere 7.-8. aylardan sonra mercimek çorbaları şeklinde başlanıp;  9-12. aylarda verilebilecek olan nohut, fasulye gibi baklagiller, ilk başlandığında haşlanıp kabuğu ayrıldıktan sonra çorbalara, sebze pürelerine ezilmiş halde eklenerek, denenir, daha sonra doğal şekliyle verilebilir.

Sebze/kabaklı bulgur püresi:
Kabak ve havuçları yıkayın, kabuklarını soyun ve doğrayın. Bir tencereye z.yağını ekleyin, ardından havuçları koyun ve 1-2 dk soteleyin. Tencereye 1.5 bardak kaynar su ekleyin ve 15 dk pişirin. Kabakları ve yıkadığınız ince bulguru tencereye ekleyin ve kapağını kapatarak 10 dk daha pişirin. Tüm sebzeleri blender’dan geçirin.

Malzemeler;

1 kahve fincanı köftelik ince bulgur + 1 adet kabak + 1 adet havuç + 1 tatlı kaşığı zeytinyağı

•      Şeker: Enerji kaynağı olması ve bebeğin tatlı tadını öğrenmemesi açısından, bebek beslenmesinde şeker önerilmez. 

•      Pekmez: Demir ve kalsiyumdan zengin (20 g pekmez: 2 mg demir, 80 mg kalsiyum içerir) olan pekmez, bebek beslenmesinde tatlandırıcı olarak kullanılabilir. 

•      Bal: Clostridium botulinum sporlarını içerebilmesi nedeni ile botulizm riski taşır. Süt çocuklarının mide asidi düzeyi düşük olduğundan Clostridium botulinum sporlarını öldüremez. Bu nedenle bir yaşından küçük çocuklara bal önerilmemektedir.